Een bullshitbaan of zinvol werk: wat voor werk heb jij?

Zinvol werk is werk dat een positieve invloed heeft op jouw leven en dat van anderen. Het geeft je het gevoel dat je bijdraagt aan iets belangrijks en dat je een verschil maakt. Voor medewerkers en sollicitanten is betekenisvol werk een drijfveer die hen naar een baan trekt, werkplezier creëert en hen motiveert om het beste van zichzelf te geven. Werkgevers beschouwen zinvol werk als een krachtig middel om medewerkers aan te trekken. Zinvol werk is sterk verbonden met de kwaliteit van je aanwezigheid op het werk.

Geen bullshitbaan

Elke baan heeft het potentieel om als zinvol werk te worden beschouwd, ongeacht de specifieke functie of sector waarin iemand werkt. In die zin bestaan bullshitbanen dus niet (macro-economische effecten buiten beschouwing gelaten). Of het nu gaat om een postbode, flitsbezorger, administratief medewerker of een arts, de ervaring van zingeving hangt voornamelijk af van de innerlijke houding en kwaliteit van je aanwezigheid op het werk. Zelfs banen die aan de oppervlakte als routinematig of weinig uitdagend worden gezien, kunnen diepe vervulling bieden. Hoe hoger de kwaliteit van je bewustzijn, hoe meer openheid en ontspanning je ervaart. Medewerkers die hun werk als zinvol ervaren, zijn vaak degenen die openstaan voor nieuwe ideeën, actief bijdragen aan teamdoelen en zich persoonlijk verbonden voelen met de missie van de organisatie.

Behoefte aan zingeving

Psycholoog en wetenschapper Baumeister onderscheidt vier behoeften die verband houden met zinvol werk: doelgerichtheid, waarde, hanteerbaarheid en eigenwaarde. Doelgerichtheid gaat over het besef van perspectief en het gevoel hebben dat je bijdraagt aan een groter geheel. Waarde is verbonden met maatschappelijke relevantie; medewerkers willen weten dat hun bijdragen waardevol zijn, zowel voor henzelf als voor anderen. Hanteerbaarheid draait om autonomie, overzicht en competentie; medewerkers moeten zich capabel voelen om hun taken effectief uit te voeren. Eigenwaarde heeft betrekking op trots en zelfrespect in het werk en de mogelijkheid om van betekenis te zijn voor anderen.

Intentie

Stress, werkdruk en een gesloten houding kunnen van invloed zijn op hoe zinvol je je werk ervaart. Dat geldt zelfs in sectoren die van nature als betekenisvol worden gezien. Als medewerkers niet aan de behoeften van Baumeister voldoen, vermindert dit de persoonlijke beleving van zinvol werk. Dit laat zien dat zingeving in werk niet alleen voor cruciale beroepen zoals leraren en zorgmedewerkers is weggelegd. Met name jonge werkenden doen er dus goed aan om zich niet blind te staren op een betekenisvolle baan. Elke baan kan betekenis en dus waarde hebben.

Om dit te illustreren, kan het voorbeeld van een postbode worden aangehaald. Ondanks het ogenschijnlijk monotone karakter van het werk, kan dit als zeer betekenisvol worden ervaren. Het gaat erom hoe je je werk benadert en de intentie waarmee je het uitvoert. Zelfs tijdens eenvoudige dagelijkse taken, zoals de lunchpauze, kan het maken van bewuste keuzes – zoals contact maken met collega’s in plaats van gedachteloos eten – onze werkervaring verrijken. Deze rituelen helpen ons bewustzijn te vergroten en ons werk diepgaander te waarderen. Het bewust maken van keuzes, zoals wandelen, sporten of meditatie, haalt je uit de reactieve modus en plaatst je in een bewuste modus. Dit draagt bij aan de ervaring van zinvol werk.

Waardering

Feedback en erkenning spelen ook een belangrijke rol; het ontvangen van constructieve feedback en het uiten van waardering voor elkaars bijdragen, draagt bij aan een gevoel van betekenis en verbondenheid binnen teams. Het diepste verlangen van de mens is om van betekenis te zijn voor een ander. Dit verlangen naar betekenis vormt niet alleen de kern van persoonlijke vervulling, maar ook van zinvol werk. Het geeft richting aan onze keuzes, motiveert ons om ons beste zelf te zijn en versterkt de band tussen individuen binnen een organisatie.

Wil je hierover meer weten? Bekijk dan het thema ‘Positieve werkcultuur’. Of bekijk de Powerpaper Zingeving.