Directie aan zet bij ongewenst gedrag

Het is misschien een klein lichtpuntje dat het schandaal bij The voice of Holland heeft gebracht; of het nu om pesten, seksuele intimidatie of ander ongewenst gedrag op de werkvloer gaat, het staat bij alle organisaties en bedrijven ineens bovenaan de agenda. „Zorgen datje werk wel een sociaal veilige omgeving is, die verandering begint bij de directie en nergens anders”, zo zeggen experts.

Talpa-topman John de Mol lijkt dit nu ook te begrijpen, na zijn eerste reactie dat die verandering begint bij de vrouwen die zich onveilig voelen. Ruim 13% van de werknemers in Nederland ervaart ongewenst gedrag vanuit zijn of haar leidinggevende of collega’s, zo blijkt uit de Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden van TNO. In bijna de helft van de gevallen gaat dit om pesten.

Werknemers die ongewenst gedrag ervaren verzuimen gemiddeld zeven dagen extra per jaar. De werkgever kampt als gevolg van pestgedrag met een lagere productiviteit en met een hoog verloop. De ontstane vacatures vullen zich in deze overspannen arbeidsmarkt niet of nauwelijks op.

Bij bedrijfsmaatschappelijke organisatie Gimd (onderdeel van bedrijfsgezondheidsnetwerk Zorg van de Zaak) zien ze al jaren in de praktijk deze negatieve impact van ongewenst en grensoverschrijdend gedrag. Gimd biedt hulp met trainingen en vertrouwenspersonen. „Werkgevers kloppen vaak bij ons als het water al aan de lippen staat”, zegt Rita Wielemaker, vertrouwenspersoon bij Gimd. „We zien dan dezelfde paniek zoals je die nu ook zag bij RTL over The Voice.” „Veel werkgevers denken ook dat dit binnen organisatie hun eigen organisatie niet voorkomt”, vult Gimd-trainer Marie-José Weitenberg aan. „En dat is echt onterecht.” Werkgevers doen er volgens Wielemaker goed aan scherp te blijven op risico’s voor sociale onveiligheid binnen hun organisaties. „Stijl van leidinggeven kan bijvoorbeeld een risico zijn, hoge verzuimcijfers kunnen duiden op sociale onveiligheid. Maar ook de verdeling van het aantal mensen met een vast en flexibel contract kan een risico zijn. Met een flexibel contract kun je makkelijker je baan kwijtraken, en ben je mogelijk minder geneigd je mond open te doen.”

Bedrijfscultuur
Dat sinds The Voice de vraag naar vertrouwenspersonen enorm is toegenomen is volgens Weitenberg dan ook een belangrijke eerste stap naar het bewust worden dat grensoverschrijdend gedrag binnen iedere organisatie kan voorkomen. „Want tot nu toe is sociale veiligheid op de werkvloer nog altijd een ondergeschoven kindje.” Directies moeten volgens Wielemaker en Weitenberg hierin nu echt het voortouw nemen. „Maak beleid waarin duidelijk wordt gemaakt dat dit gedrag niet wordt getolereerd en een heldere procedure wat te doen als het wel gebeurt.” Weitenberg: „Stel ook intern iemand aan die eigenaar is van het thema sociale veiligheid en stel een team van leidinggevenden samen die ook uitdragen dat dit gedrag niet gewenst is.” De argumenten ’dit is nu eenmaal onze bedrijfscultuur’ en ’het is maar plagerij’, horen ze bij de trainingen die Gimd bij bedrijven geeft ook. Maar discussies over of iets plagen of pesten is, een vriendschappelijke aanraking of seksuele overschrijdend gedrag, zijn volgens Wielemaker helemaal niet relevant. „Als iemand bepaald gedrag als naar en vervelend ervaart, dan is het dat ook, punt. Diegene die het overkomt bepaalt of het ongewenst gedrag is en niet je collega’s. Een open organisatiecultuur waarin dit besproken kan worden is dan van belang.”

Foto ter illustratie.