Ervaringsverhaal met tips en adviezen voor mantelzorgers
“Iedereen krijgt vroeg of laat met mantelzorg te maken”
De komende maanden staat Oprecht Utrecht in het teken van mantelzorg. Initiatiefnemers Zorg van de Zaak en FC Utrecht willen -zowel werkende als niet werkende- mantelzorgers helpen de zorg een stukje makkelijker te maken. Ellen van der Meijs is bedrijfsmaatschappelijk werker bij Gimd, onderdeel van het Zorg van de Zaak Netwerk. In dit verhaal deelt zij tips en adviezen.
“Als bedrijfsmaatschappelijk werker spreek ik mensen die stressklachten hebben en uit balans zijn. Dit heeft gevolgen voor hun dagelijks functioneren omdat zij zich minder goed kunnen concentreren. In deze gesprekken komt regelmatig naar voren dat zij zorg verlenen aan zieke ouders, een partner of andere naasten. Het zijn mantelzorgers.
Steeds meer druk
Het zorglandschap is de laatste jaren drastisch veranderd, hierdoor is er steeds meer druk op mensen komen te liggen. Het combineren van mantelzorgtaken en werk komt in toenemende mate voor. Er is een onuitgesproken regel dat mantelzorg er tegenwoordig nou eenmaal bijhoort. Het aantal uur dat men besteedt aan mantelzorgtaken wisselt, maar het kost je al gauw een paar uur per week.
Onwetendheid en onduidelijkheid
Nederland kent miljoenen mantelzorgers. Iedereen krijgt er vroeg of laat mee te maken. Dit heeft vanzelfsprekend ook gevolgen voor werkgevers. In de praktijk merk ik dat bedrijven hier verschillend mee omgaan. Er is nog veel onwetendheid en onduidelijkheid rondom het onderwerp mantelzorg. Zo weten veel mensen -zowel werkgevers als werknemers- niet dat zorgverlof bij de wet geregeld is.
Ga met elkaar in gesprek
Maar deze voorzieningen alleen voldoen vaak niet. Belangrijker nog is dat je met elkaar in gesprek gaat. Bespreek wat je als werkgever kan inzetten maar ook wat je als werknemer kan doen. Denk hierbij aan aangepast werk of aangepaste werktijden, het tijdelijk draaien van dagdiensten, de inzet van gespaarde leeftijd-fase-uren, een tijdelijke aanpassing van de contracturen, de inzet van vakantie-uren, wisselende werkdagen, enzovoort.
Kleine aanpassingen, groot effect
Mijn rol is die van coach en belangenbehartiger. Ik informeer werkgevers over de regelgeving rondom mantelzorg en/of voorzie hen van praktische oplossingen. Met kleine aanpassingen lukt het vaak al om een werknemer in balans en aan het werk te houden. Met de mantelzorger bespreek ik de persoonlijke belasting van de zorgtaken en hoe hiermee om te gaan. Ik zie regelmatig dat binnen een gezinssysteem de ene persoon meer belast is dan de andere, en daardoor ook diens werkgever. Deze mensen leer ik het belang van het aangeven van hun grenzen.
Goed werkgeverschap
Een medewerker die stress en disbalans ervaart door zorgtaken is niet ziek, maar heeft behoefte om samen met de werkgever op zoek te gaan naar passende mogelijkheden. Gelukkig zijn er steeds meer bedrijven die mantelzorg faciliteren omdat het binnen hun visie van goed werkgeverschap past. Mijn eigen werkgever, Zorg van de Zaak, is hier een voorbeeld van. In de zorg voor mijn moeder heb ik veel ruimte gekregen en was het nooit een punt van discussie.’
5 tips van Ellen van der Meijs:
- Ga met elkaar in gesprek.
- Stel hierbij de vraag: welke aanpassingen zijn er nodig om werk en zorgtaken te kunnen uitvoeren?
- Leg deze afspraken ook voor een bepaalde tijd vast.
- Mantelzorgers: zorg voor een evenredige verdeling van mantelzorgtaken onderling.
- Maak hierbij gebruik van bestaande ondersteuning voor mantelzorgers via gemeenten en zorgverzekeraars.